ساخت دست مصنوعی دارای حس لامسه

"دنیس آبو سورنسون" ۳۶ ساله، که 9 سال پیش دستش را در آتش سوزی از دست داده بود می‌گوید: "کاملا شگفت انگیز بود چون چیزهایی را احساس می کردم که 9 سال بود دیگر حس نمی‌کردم."

وي گفت حتی با چشم بسته می‌توانسته شکل اشیا را تشخیص دهد و بفهمد چقدر سفت یا نرم هستند: "می‌توانستم حرکاتی را که انجام می دهم کاملا حس کنم بدون آنکه مجبور باشم با نگاه کردن متوجه شوم چه حرکتی را انجام می دهم."

پروفسور سیلوسترو میسرا یکی از متخصصان این پروژه گفت: "این اولین بار است که دست مصنوعی می‌تواند حس لامسه را بدون درنگ به فردی که قطع عضو شده بازگرداند."

پیش از این، دانشمندان تنها توانسته بودند با اتصال الکترودهایی به شانه فرد قطع عضو شده به او امکان بدهند با استفاده از فکر حرکاتش را کنترل کند.

گروهی از دانشمندان و پزشکان آلمانی، سوییسی و ایتالیایی که در این پروژه حضور داشتند؛ یک ماه این دست مصنوعی را برای آزمایش به بازوی سورنسون وصل کرده و بعد دوباره آن را جدا کردند. آنها سورنسون را قهرمان می دانند و از اینکه یک ماه به آنها اجازه بررسی عملکرد دست مصنوعی را داده و حاضر به دو عمل جراحی شده از او قدردانی کردند.

برای انجام این کارآزمایی، دانشمندان این گروه آزمایش‌های بسیاری را روی خوک و جسد انسان انجام داده بودند تا متوجه شوند چگونه می‌توانند این الکترودهای بسیار ریز را به اعصاب محیطی ظریف فرد وصل کنند. آنها نگران بودند اعصاب بازوی سورنسون به دلیل آنکه نزدیک به یک دهه بکار گرفته نشده بودند حساسیت خود را از دست داده باشند اما پس از اتصال دست مصنوعی مشخص شد این اعصاب به خوبی کار می‌کنند.

در واقع حسگرهای دست مصنوعی اطلاعات لازم را اندازه ‌گیری می‌کردند و الگوریتم‌های رایانه ای این اطلاعات را به تکانه‌های الکتریکی تبدیل می‌کردند که برای اعصاب قابل شناسایی و درک باشند. بعد چهار الکترود این تکانه‌ها را به اعصاب بازو می فرستند و از اینجا به بعد آنچه که مشابه دست یک فرد عادی است روی می دهد.

احساس فشار و تشخیص سختی اشیا برای گرفتن آنها بسیار حیاتی است. به کمک این حواس متوجه شویم مثلا یک تخم‌مرغ را باید با چه فشاری برداریم، در غیر این صورت یا فشار انگشتان آن را خرد می‌کند یا اینکه می‌افتد.

این دست مصنوعی یک نمونه اولیه است و بزرگتر از آن است که بتواند مثل دست طبیعی به بدن متصل بماند. قدم بعدی این است که اندازه این دست کوچک شود.

پروفسور توماس اشتیگلیتز که سرپرستی تولید الکترودهای فوق العاده ظریف را به عهده داشته می‌گوید باید از این همه سیم خلاص شویم و همه آنها را در داخل دست مصنوعی تعبیه کنیم.

با این حال این دست مصنوعی بسیار گران است و تامین هزینه آن برای بیماران ممکن نیست.

دست مصنوعی تا رسیدن به عملکرد طبیعی راه بسیار زیادی دارد و حس و عملکرد آن در قیاس با دست طبیعی بسیار زمخت و ابتدایی است.

با این وجود، این دست امکان می دهد فرد بدون استفاده از بینایی قادر به گرفتن و برداشتن اشیا باشد؛ هر چند که تمام قابلیت های دست مثل حس قوام، گرمی و سردی را ندارد. به علاوه، اتصال درازمدت الکترودها نیاز به مراقبت ویژه از نظر عفونت و واکنش بدن به الکترودها دارد.

با این‌حال، سورنسون پس از یک ماه تجربه این دست مصنوعی کاملا آماده است تا در اولین فرصت دوباره آن را تجربه کند.